“5V” olarak da bilinir:
- Variety (Çeşitlilik)
- Velocity (Hız)
- Volume (Hacim)
- Verification (Doğruluk)
- Value (Değer)
Büyük Veri (Big Data); fotoğraf, metin, ses, video ve verileri birkaç yıl önce bile mümkün olmayan şekillerde kullanabileceğimiz anlamına geliyor. Günümüzde son derece değerli ve popüler bir teknoloji olan Big Data, teknolojinin ilerlemesiyle birlikte gün geçtikçe daha çok değerleniyor. Dünyada birçok şirket, veri ile birlikte dijital dönüşümü gerçekleştirirken, bu dönüşüm Big Data’yı yeni bir devrin başlangıcı olarak tanımlıyor. Şirketler Big Data sayesinde artık müşterilerin belirli ihtiyaçlarını ne zaman satın almak isteyeceklerini tahmin edebiliyor. Böylece şirketlerin operasyonlarını çok daha verimli bir şekilde yürütmelerine olanak sağlıyor.
Dijital dünya için tüm insanlık bir maden sahasıdır. En basitinden kullandığımız tarayıcıyla hangi sitelere girdiğimizi, YouTube ile neler izlediğimizi, Twitter ve Facebook ile görüşlerimizi ve Google ile de bütün aramalarımızı kaydediyor. Lokasyonumuzu takip ve tespit ediyor, neye ne tepki vereceğimizi işliyor ve davranışlarımızda yönlendirme yapabiliyor. Günümüzün gelişmiş analitik teknolojisiyle, milyonlarca simülasyonu bir arada kullanarak, üzerinde çalıştığı problemi çözmeye yardımcı olan bir model veya bir kavrayış bulana kadar tüm olası değişkenleri düzenliyor.
Aslında bizler verileri yıllardır kullanıyoruz. Fakat teknolojinin ilerlemesi, internetin gelişmesiyle birlikte milyarlarca veri oluştu. Sosyal medya paylaşımları, mobil cihaz uygulamaları, web sayfalarında bıraktığımız loğlar gibi birçok veri bir araya geldi. Bu durum, arkasından hayal bile edemeyeceğimiz bir sistemi ortaya çıkardı. İşte tam olarak Big Data dediğimiz sistem aslında sadece verinin büyüklüğü değil; verinin toplanması, analiz edilmesi, saklanması yani veriden bir değer kazanılmasıdır.
Sosyal medyanın hayatımızda vazgeçilmez bir yeri olduğunu kabul ediyoruz. Milyonlarca insanın sosyal paylaşım sitelerindeki günlük hareketleri exabyte hatta zettabyte büyüklüğündedir. Örneğin; Twitter’da her dakika 481 bin tweet atılmakta, Google’da her dakika 3.7 milyon arama yapılmaktadır. Firmalar için bu verilerin saklanması yüksek bir maliyet demektir. Oysa Big Data, açık kaynaklı dosya sistemleri ile bu verileri birleştirerek daha az maliyetle saklamayı mümkün kılıyor.
Yakın geçmişe kadar, veriler yalnızca elektronik tablolar veya düzenli veritabanları ile sınırlıydı. Ancak, analitik ve depolama alanındaki ilerlemeler, artık birçok farklı türde veriyi yakalayabildiğimiz, depolayabildiğimiz ve çalışabileceğimiz hale getirdi. Sonuç olarak, “veri” artık veritabanlarından fotoğraflara, videolardan ses kayıtlarına, yazılı metin ve sensör verilerine kadar her şeyi ifade edebilir. Bütün bu karmaşık verileri anlamak için, büyük veri projeleri genellikle yapay zeka ve makine öğrenimini içeren en son analitiği kullanır.
Hangi sektörde olursanız olun biriken verileriniz var. Şirketinizin büyüklüğü ne olursa olsun ürün ve hizmete ait verileriniz birikiyor. Bu yüzden verilerle kalıcı dönüşüm sağlamalısınız. McKinsey araştırması Big Data kullanan perakendecilerin, faaliyet kârını %60 oranına arttırdığını; Gartner araştırması şirketlerin %73’ünün Big Data’ya yatırım yaptığı sonucunu gözler önüne serdi.
Peki bu kadar güçlü bir kaynağın korkutan yanları yok mu? Evet var. Sizler için şöyle bir tablo hazırladık ve kıyaslamayı size bıraktık :
Faydalar
- Veriye dayalı tıp, hastalığın erken teşhisinde ve yeni ilaçların geliştirilmesinde yardımcı olabilecek çok sayıda tıbbi kayıt ve görüntülerin analizini içerir.
- Deprem verileri, depremlerin bir sonraki aşamada muhtemel olduğunu tahmin etmek için analiz edilebilir ve insan davranış kalıpları, kuruluşların hayatta kalanlara ne yapabileceğine dair bilgileri edinmesine yardımcı olur. Ayrıca Büyük Veri teknolojisi, mültecilerin dünyadaki savaş alanlarından uzakta akışını izlemek ve korumak için de kullanılır.
- Polis güçleri, kaynakları daha verimli bir şekilde dağıtmak ve ihtiyaç duyulduğunda caydırıcı olmak için kendi istihbaratı ve kamu veri setlerine dayanan veri güdümlü stratejileri giderek daha fazla benimsiyor.
Tehditler
- Verilerin belirli bir amaç için tutulduğunu bilmek güven verse bile, onları güvenliğinden ne kadar emin olabilir?
- Her şey bilindiğinde, hayatlarında sahip olduğumuz verilere dayanarak insanlara karşı ayrımcılık yapmak kabul edilebilir mi? Kimlerin kredi alabileceğine karar vermek için kredi puanlama kullanıyoruz ve sigorta yoğun bir şekilde veriye dayanıyor. Daha ayrıntılı bir şekilde analiz edilmesini ve değerlendirilmesini bekleyebiliriz ve bunun daha az kaynak ve bilgiye erişimi olan kişiler için hayatı daha zor hale getirecek şekilde yapılmadığına dikkat edilmelidir.
- Şimdi oluşturduğumuz Büyük Veri, kişisel yaşamlarımız hakkında birçok bilgiyi içeriyor. Giderek, açığa çıkardığımız kişisel veri miktarı ile Big Data tarafından desteklenen uygulamaların ve hizmetlerin sunduğu rahatlık arasında bir denge kurmamız gerekiyor.