Kullanıcı deneyimi ilk taslaktan nihai ürüne kadar tasarım sürecinin ayrılmaz bir parçasıdır.
Kullanıcı deneyimi, kendi başına bir sanattır. Sitenizin veya uygulamanızın nasıl algılanacağını kesinlikle tahmin edemezsiniz. Yapabileceğiniz şey, tasarım sürecinde UX hakkında bilinçli kararlar almak ve araçlar ile sitenizi güçlendirmek.
Kullanıcı Deneyimi
Kullanıcı deneyimi (user experience) -kısaca UX- bir insanın dijital bir ürünle etkileşime girdiğinde nasıl hissettiğini gösterir. Buna bir web sitesi, web uygulaması, masaüstü yazılımı ve temel olarak her tür insan/cihaz etkileşimi de dahildir.
UX, bazıları tasarımcılar ve geliştiriciler tarafından kontrol edilebilen, bazıları da çevresel ya da sadece kullanıcı tercihi olan birçok faktör içerir. Bu faktörler; kullanılabilirlik, erişilebilirlik, performans, tasarım/estetik, fayda, ergonomi, genel insan etkileşimi ve pazarlamayı içerir.
Aslında kullanıcı deneyimi, yüksek kaliteli bir web sitesinin oluşturulması için tamamen gerekli olan, aynı zamanda çok az kullanıcının anladığı bir terimdir. UX, bir siteyi veya ürünü kullanırken bir kullanıcının hissettiği deneyim, duygu, sezgi ve bağlantıdır. Kullanılabilirlik ise bir site tasarımının etkinliği ve ne kadar kullanıcı dostu olduğu hakkındadır. Genel kullanıcı deneyiminin önemli bir bileşenidir.
UX Neden Önemlidir?
Tasarım açısından, kullanıcı deneyimi görsel kimlik kadar önemlidir! UX web sitenizin iskeletidir.
Tasarım açısından bakıldığında, UX bir web sitesinin estetik bileşenleri kadar önemlidir. Piyasadaki en iyi görünümlü çevrimiçi platforma veya uygulamaya sahip olabilirsiniz ancak müşteriler nasıl kullanılacağını hızlı bir şekilde öğrenemezlerse, sayfayı terk edecek ve bir daha ziyaret etmeyeceklerdir.
UX her bir dijital ürün için önemli olsa da, bazı dijital ürünler için daha da önemlidir: karmaşık siteler veya uygulamalar, perakende veya çevrimiçi satışlar, başlangıç siteleri ve işletmeler, küçük bütçeli projeler.
UX, karmaşık siteler için önemlidir, çünkü kullanıcılar siteyi kolayca gezebilmeli ve nasıl kullanacaklarını anlamalıdır. UX’in ihmal edilmesi, insanların tekrar ziyaret etmeyeceği özensiz bir siteye neden olabilir. En karmaşık sitelerden biri de perakende veya çevrimiçi satışları içeren sitelerdir. Sitenin yalnızca iyi organize edilmesi yetmez, aynı zamanda güvenli bir satın alma işlemi için açık ve kullanımı kolay sinyallere de sahip olmak zorundadır.
UX’in önemi genç işletmeler ve yeni şirketler için daha da büyüktür, çünkü gelecekteki başarı şansları, potansiyel müşterilere kalıcı bir ilk izlenim sağladıklarından, genellikle çevrimiçi platformlarının kalitesine bağlıdır. Aynı ilke yalnızca küçük bütçelere sahip olan işletmelerle de ilişkilendirilebilir. UX yaklaşımlarınızı doğru yaparsanız, büyüme ve genişleme hızını artırmak ve gelecekte daha büyük bütçeler oluşturmak için kullanılabilirler. Gerçek şu ki, bir kullanıcı bir çevrimiçi uygulamayı veya kaynağı yalnızca birkaç saniye içinde kabul etme veya reddetme kararını verir.
Hesap oluşturmadan önce planları karşılaştıramamak, aşırı yüklenmiş sunucular ve kapalı kalma süresi, hesap oluşturma ile ilgili sorunlar, uygulamaları doldurma zorluğu ve kullanıcı testleri gibi sorunların tümü, kullanıcılar için siteyle olumsuz bir duygusal bağlantı oluşturur.
Hedeflerinizi çözmenize yardımcı olur.
Çeşitli geri bildirimleri not etmek ve buna göre plan yapmak bir UX tasarımcısının işidir. Çoğu zaman, bu farklı alanların da birbirleriyle örtüşmelerine rağmen farklı hedefleri vardır. Bu hedefler daha sonra doğrudan site yapısına, içeriğine ve izleyicisine etki eder.
Kitlenizi anlamanıza yardımcı olur.
Hedeflerinizi belirledikten sonra izleyicilerinize odaklanabilirsiniz. Bunu yapmanın en iyi yolu, müşteri tabanını araştırma ve kişilikler yaratmaktır. Bu kişilikler web sitenizi kullanan gerçek kişilerin kurgusal uygulamalarıdır. Bir web sitesi birden fazla kişiye sahip olabilir ve her kişinin farklı geçmişleri, kişilikleri, ihtiyaçları ve hedefleri olabilir. Bunlar yararlıdır çünkü kitlenizi segmentlere ayırmanıza ve hedeflerine ulaşmalarına, siteyle etkileşime girmelerine ve sonunda bir satışa veya öncülüğe dönüşmelerine olanak sağlayacak en iyi deneyimi sağlamak için ne yapmanız gerektiğini çözmenize olanak tanır. Hem kullanıcıları hem de paydaşları nasıl mutlu edeceğinizi bulduğunuzda sitenin asıl başarısı ortaya çıkar.
Organizasyon ve içerik oluşturmada size yardımcı olur.
Hedeflerinizi ve izleyicilerinizi bilmek, insanların sitenizi ziyaret ettiklerinde tam olarak ne aradıklarını belirlemenizi sağlar. Bu bilgiler hem site haritanızı hem de sayfa yapısını etkileyecektir.
İnsanların ne aradığını bilerek, ilgi çekici ve alakalı içerik oluşturabilirsiniz. İnsanların web sitelerine gitmesinin asıl nedeni bir tür bilgi aramalarıdır. Bu yüzden içerik çok önemlidir. Kitleniz sitenizden yararlı bir şey alamazsa, kesinlikle başka bir yerde bulurlar. İnsanları hızlı bir şekilde meşgul etmeniz ve tereddüt etmeden ihtiyaç duydukları bilgileri edinmeniz gerekir. Bu da paragraf metninden daha fazlasıdır. Sezgisel başlıklar, düğmeler, simgeler ve hatta meta verileri içerir.
Bu aslında insanlarla nasıl konuşacağınızdır. Eğlenceli, zeki ve bilgilendirici, endişeli mi yoksa doğrudan konuya odaklı mı? Bu doğrudan markalaşma ve insanların şirketinizi nasıl gördüğü ile ilgilidir.
Paradan tasarruf etmenize yardımcı olur.
Araştırmalara dayanarak akıllı seçimler yapmak sitenize daha uzun bir raf ömrü verecektir. Yinelemeli tasarım yapmayı seçtiyseniz, kararlarınızdan ve site performansınızdan öğrenebilir ve birbiri ardına pahalı bir yeniden tasarlamaya odaklanmak yerine sürekli iyileştirmeler yapabilirsiniz.
Para kazanmanıza yardımcı olur.
Araştırma ve planlama yaparak hem müşterileriniz hem de organizasyonunuz için uygun bir web sitesi oluşturabilirsiniz. Müşterilerinizi tanıyorsanız, ilgi çekici bir içerik yaratarak ve iyi bir hizmet sunabilirsiniz. Böylece sitenizi oluşturmak için harcanan zaman ve çabadan büyük bir kazanç elde edersiniz.
Kullanılabilirlik Uzmanları Derneği, tasarım ve geliştirme sürecine UX eklemenin altı temel faydasını şu şekilde açıkladı:
- Artan verimlilik,
- Artan satışlar,
- Düşük eğitim ve destek maliyetleri,
- Düşük geliştirme süresi ve maliyetleri,
- Düşük bakım maliyetleri,
- Artan müşteri memnuniyeti.
Tasarımcılar Neye Dikkat Etmeli?
Müşteriler sitenize geldiğinde, onları etkilemek için yalnızca birkaç saniyeniz var. UX optimizasyonuna yatırım yapmak; hızlı bir şekilde güven kazanmak, marka bilinirliği sağlamak ve kullanıcının kalmasını sağlamak için gereklidir.
Etkili bir UX olmadan, dijital ürünlerin başarısız olması muhtemeldir!
Bir çevrimiçi platformun etkinliği bir anahtar faktöre bağlıdır ve bu faktör kullanıcı deneyimidir. Basitçe söylemek gerekirse, müşteri memnuniyeti her şeydir. Bir web sitesinde gezinmek kolay, kullanımı basit ve kullanıcıya bir tür benzersiz avantajlar sunmak zorundadır. Bir açı veya güçlü bir satış noktası olmadan, bir web sitesi çok kolay bir şekilde başarısız olabilir.
Bir web sitesinin kullanılabilirliğini artıran fikirlerin ortaya çıkması UX uzmanının sorumluluğundadır. Mevcut tüm içeriğin uygun, ilgili ve değerli olduğundan emin olmak bu profesyonelin işidir – aksi takdirde kullanıcılar etkileşime girmeyeceklerdir.
Kullanıcıların sahip olmasını istediğiniz bağlantıyı ve deneyimi düşünün: basit, sürprizli, resmi, güvenilir veya duygusal. Sonra test edin, test edin, test edin!
- Gerçek deneyim, beklediğiniz veya amaçladığınız şey mi?
- Site araçları doğru sonuçlar ile beklendiği gibi çalışıyor mu?
- Kullanıcılar, genel siteniz ve onu kullanma deneyimleri hakkında ne düşünüyor?
- UX’in markanız hakkında ne dediğini düşünün. Evrensel bir mesaj iletiyor mu?
- Rakiplerle nasıl karşılaştırılır?
Bu cevapları alın ve revizyonlar üzerinde çalışın. İlk tasarımın hiçbir zaman en iyi seçenek olmadığını unutmayın.
-
Kullanıcı Profilleri ve Şahıslar
Gerçek şu ki kullanıcı deneyimi herkes için farklıdır. Üstün bir UX’i garanti etmek istiyorsanız, kullanıcılarınızın kesin isteklerini en az çabayla nasıl yerine getireceğinizi öğrenmeniz gerekir. En iyi kalitede araçlar ve kaynaklar, gereksiz karmaşıklığı önleyen teknik ve işlemlerin kullanılmasıyla yaratılır.
Sürecin ilk adımı izleyicilerinizi tanımaktır. Bu, kullanıcılarınızın sesi ve duygularıyla ilgili deneyimler geliştirmenizi sağlar. Buna başlamak için, mevcut hedef kitlenizdeki pazar araştırmasına ve verilere dayanarak ideal müşterinizin yarı kurgusal bir temsili olan bir kullanıcı kimliği oluşturmak isteyeceksiniz. Mevcut kullanıcılarınızla aynı özellikleri yansıtan “benzeyen” izleyicilerle de konuşabilirsiniz. Bir kişi oluşturmak, sitenizin analitik ve diğer müşteri verilerine dalmanın yanı sıra iç ve dış görüşmeler ve anketler gerçekleştirmekten ibarettir.
Kişisel bilgilerinizi geliştirirken dikkate almak istediğiniz genel özelliklerden bazıları şunlardır:
- Demografi (yaş, konum, aile durumu, kariyer vb.)
- Kişilik (içe dönük, dışa dönük, yaratıcı vb.)
- Motivasyonlar (korku, teşvik, güç vb.)
Ancak işiniz geliştikçe müşteri tabanınızın da zaman içinde değişebileceklerini unutmayın.
-
Ara Yüz Testi
Tek bir kelimeyi değiştirmek kadar küçük bir şey sayfanızın etkinliğini etkileyebilir.
Ara yüz testi için güçlü bir araç Google’ın Optimize platformu. Optimize Et ile web sitesi gösterimlerinizi iki gruba ayırabilir ve bu grupların her birine sitenizdeki sayfaların farklı bir sürümünü gösterebilirsiniz. İstatistiksel olarak anlamlı bir örneklem büyüklüğünüz olduğunda, hangi sürümün diğerinden daha iyi performans gösterdiğini görebilir ve buna göre ayarlamalar yapabilirsiniz.
-
Kullanıcı Anketleri
En etkili tasarımın ne olacağı konusunda fikir edinmek için sistemin mevcut ve potansiyel kullanıcılarıyla görüşün. Kullanıcının deneyimi öznel olduğundan, doğrudan bilgi edinmenin en iyi yolu, kullanıcılarla çalışmak ve onlarla etkileşim kurmaktır. Bu anketleri gerçekleştirirken hedef kitlenizdeki kişileri analiz edin:
- Web sitesi size nasıl hissettiriyor?
- İşler nerede karıştı?
- Bir satın alma işlemine nasıl gidersiniz?
-
Kullanıcı Akış Şeması
Kullanıcıların bir sistemde nasıl hareket etmeleri gerektiğini gösteren bir akış şeması hazırlayın. Sitede nasıl hareket etmelerini beklediğinize karar vererek başlayın, ardından siteyle nasıl etkileşime girdiklerini karşılaştırın.
Ek olarak, bir dizi analitik araç, kullanıcıların web sitenize gerçek zamanlı olarak nasıl ilgi duyduklarını görmenize izin verebilir. Mouseflow gibi platformlar, bir ziyaretçinin faresinin herhangi bir zamanda sayfada nerede olduğunu bile izleyebilir. En fazla dikkat çeken sayfalardaki alanların ısı haritalarını da görüntüleyebilirsiniz.
-
Site Haritaları
Kullanıcı akışını inceledikten sonra ziyaretçilerinize sayfalar için bir site haritası oluşturun. Site haritası, sitenizdeki tüm sayfaların ve alt sayfaların açıkça düzenlenmiş bir hiyerarşisidir.
Bir site haritası oluşturmak, bir kullanıcının web sitesindeki A noktasından B noktasına nasıl ulaşacağını ve bunu yapmak için kaç tıklama alacağını hayal etmenizi kolaylaştırır.
-
Tasarım Desenleri
UI tutarlılığını korumamıza yardımcı olan bir araç stil döşemeleridir. Stil döşemeleri, bir sitedeki tüm modüllerin tasarımını font boyutlarına ve renklerine kadar gösteren gösterimlerdir. Bu belge, düğmeler, yazı düzeni ve hatta etkileşim gibi şeyleri içerir. Stil döşemeleri, kullanıcının sitenin tamamında sorunsuz bir deneyim kazanmasını sağlar, böylece sitenin öğeleriyle nasıl etkileşime gireceğini daha iyi anlayabilirler.
-
Stil Rehberleri
Tutarlılık, bir marka aracılığıyla unutulmaz bir kullanıcı deneyimi tasarlamak için çok önemlidir. Stil kılavuzları, yazarlara ve tasarımcılara, içerik oluştururken ve bir tasarım geliştirirken çalışacakları bir çerçeve sunar ve ayrıca marka ve tasarım öğelerinin sahibinin hedefleriyle aynı hizada olmasını sağlar.
Her tasarım süreci benzersizdir, ancak dört ana adıma ayrılabilir:
- Araştırma: Burası müşterilerinizi tanımak ve web sitenizi hayal ettiğinizden daha iyi oluşturmak için iş, hedef ve vizyonu; en önemlisi hedef kitleyi, ihtiyaçlarını, gereksinimlerini ve davranışlarını araştırdığımız yer.
- İçgörü: Burada onları daha iyi anlamak için hedef grupta daha derine iniyoruz. Bu anketler, görüşmeler, gözlem, kendi deneyimleri veya diğer yöntemler şeklinde veri toplamak olabilir.
- Konsept: Fikirlerimizi çizmeye başlıyoruz ve topladığımız verilerimiz, kullanıcılarımız ve vizyonunuz ve görüşlerinizle bunları doğruluyoruz.
- Tasarım: Prototipleme işlemi bittikten sonra, yeni hizmetinizin yüksek kaliteli ve detaylı tasarım eskizlerini oluşturmaya başlıyoruz. Bu, grafik tasarımcının renkler, detaylar, görüntüler ve benzerleriyle tam ölçekli bir tasarıma dahil ettiği nokta. Bu tasarım aşaması tamamlandıktan sonra, proje tasarımı uygulayacak programcı ekibine iletilir.
Kullanıcıların hesaba katıldığı, araştırıldığı ve anlaşıldığı, kavramların ve prototiplerin kullanıcıları anlamaya dayalı olarak oluşturulduğu uygun bir tasarım döngüsüne sahip olmak; daha iyi bir deneyim ve e-ticaret dünyasında satış haline gelebilir.
Sayfayı Terk Nedenleri
Kayıt Zorunluluğu
Toplam fiyat ve gönderim seçeneklerini görmek için kullanıcının neden web mağazasında bir profil oluşturmaları gerekiyor? Satın almalarını iptal etmeleri ve kayıt olmadan devam etmeleri veya en azından nakliye seçeneklerini ve toplamlarını görmeleri için seçenek sunan başka bir mağazaya gitmeleri büyük bir risk altında.
Kötü Catpcha Kodu
Captcha sahibi olmak iyidir. Google, captchanın yeni sürümünü yayınladı. Tek bir tıklama ile kullanıcı eğer sizi doğrulayamazsa, basitçe “Trafik lambası olan tüm görsellere tıklayın.” gibi basit bir bulmacayı çözmenizi ister.
Doğum Tarihi Kontrolü
Kullanıcının doğum tarihini kesin olarak belirtmesi neden gerekiyor? Doğrulama için kullanılıyorsa ve herhangi bir şekilde saklanmadıysa, “X yaş veya üstü olduğumu onaylıyorum” onay kutusu yeterli olmaz mı? Kullanıcılar internette gezinirken zaman kaybetmek istemiyorlar. Bu yüzden onlardan ihtiyaç duyulandan daha fazla bilgi veya eylem istemek kaçmalarına neden olacaktır.
Mobil – Masaüstü Uyuşmazlığı
Örneğin, cep telefonunda bir ürün listesine göz atarken, her sayfada 50 öğe gösterilmesi, masaüstünde olduğu gibi makul değildir. Mobil olarak küçük bir ekran yüzeyinde, gerçekten önemli olan öğelerin görünürlüğünü korumak ve çok önemli olmayan öğeleri gizlemek veya kaldırmak önemlidir.
Çerezler
Çerez uyarısı ile özellikle cep telefonlarında sayfanın yarısını kaplayan bu pop-up ekranı kötü bir UX örneğidir.
Aksiyon Renkleri
Renkler genellikle mavi/yeşil ve kırmızıdır. Kırmızı olan: tehlike, dur, beni tıklatma gibi yönlendirmelerle ilişkilendirilir. Doğru renkleri seçmek önemlidir!
Bilgilendirici Animasyonlar
Örneğin e-ticaret sitelerinde ziyaretçileriniz ürün ekle düğmesine tıkladığında, arka planda işlemden geçtiğini belirten bir yükleme animasyonu ekrana gelir. Sonrasında sorunsuz bir şekilde sepete eklenildiğine dair bir animasyon gösterilir. Kullanıcı gerçekleştirdiği işlemleri hakkında geri bildirim alır.
UX stratejilerini uygulayarak, bir şirketin müşterileriyle nasıl etkileşimde bulunduğunu ve web sitesiyle herhangi bir cihaz veya uygulama aracılığıyla etkileşimini etkin bir şekilde geliştirebiliriz. Bu, artan satış, daha düşük müşteri kazanma maliyeti, daha yüksek müşteri tutma, daha fazla pazar payı ve daha az eğitim maliyeti gören şirketler ile hem iç hem de dış operasyonlar için geçerlidir. Alternatif olarak, optimize edilmemiş bir kullanıcı deneyimi, dönüşümleri büyük ölçüde azaltabilir.
UX önemlidir, çünkü kullanıcının ihtiyaçlarını karşılamaya çalışır. Kullanıcıları ürüne veya markaya bağlı tutacak olumlu deneyimler sağlamayı amaçlamaktadır. Ek olarak, anlamlı bir kullanıcı deneyimi, web sitenizde iş başarısına en elverişli müşteri yolculuklarını tanımlamanıza olanak tanır.